“De geest houdt net zo weinig van een nieuw idee als het lichaam van een vreemde proteïne, en verzet zich er met evenveel energie tegen. Het zou misschien niet al te fantasievol zijn om te zeggen dat een nieuw idee het snelst werkende antigeen is dat de wetenschap kent.”
“Kennis ontstaat door dingen uit elkaar te halen, te analyseren. Maar wijsheid ontstaat door dingen samen te voegen.”
“Intuïtie komt heel dicht in de buurt van helderziendheid; het lijkt de buitenzintuiglijke waarneming van de werkelijkheid te zijn.”
“Een nieuwe wetenschappelijke waarheid zegeviert niet door haar tegenstanders te overtuigen en hen het licht te laten zien, maar eerder omdat haar tegenstanders uiteindelijk sterven en er een nieuwe generatie opgroeit die er wel mee vertrouwd is.”
Buitengewoon interview met wiskundige, astronoom en kosmoloog Bernard Carr. De eerste minuten zijn een compilatie van fragmenten uit het interview. Het interview zelf, dat zo'n twee en een half uur duurt, begint op minuut 3:45. Indien je het Engels niet zo goed kan volgen, kun je in de instellingen van je Youtube speler de ondertiteling activeren en ‘automatische vertaling selecteren. Je kan dan uit een scroll-menu Nederlands selecteren. In deze vorige post kun je onderaan zien hoe dat moet. De automatische vertalingen zijn zeker niet perfect, maar goed genoeg om de tekst te kunnen volgen.
Beste lezers en volgers van A Biosphere Project,
Deze week houd ik mijn eigen mijmering beperkt tot een minimum, zoals beloofd.
Ik laat Bernard Carr mijmeren, in een erg bijzonder interview.
Bernard Carr is een gerespecteerd wiskundige, fysicus en astronoom, en was professor aan de Queen Mary University in Londen. Tot zijn voornaamste onderzoeksgebieden behoren de studie van het vroege universum, donkere materie, de algemene relativiteitstheorie, zwarte gaten en het antropische principe (link).
Hij haalde eerst een graad in wiskunde aan Trinity College, Cambridge. Daarna deed hij zijn doctoraal werk over relativiteit en kosmologie in Cambridge bij Stephen Hawking, met wie hij ook bevriend werd.
Een mooie set geloofsbrieven dus (voor enige mijmeringen omtrent ons concept van geloofsbrieven en de beperkingen daarvan, zie mijn essay ‘Een selfie van de Aarde’ ).
Maar daarnaast is Bernard Carr al een heel leven lang gefascineerd door wat we PSI - fenomenen noemen, psychic phenomena, of paranormale fenomenen, zoals daar zijn: telepathie, psychokinese (directe invloed van bewustzijn op materie), precognitie (het vooraf ‘weten’ van gebeurtenissen), remote viewing (het van op afstand kunnen zien van gebeurtenissen), enzoverder.
Deze interesse heeft ertoe geleid dat hij ook een leven lang naast zijn academische carrière -waar dit soort interesse allerminst op prijs werd gesteld- onderzoek deed naar deze fenomenen. Dat leidde ertoe dat hij ook dertig jaar lang lid was van de Society for Psychical Research, waar hij ook verschillende bestuursfuncties vervulde.
Bernard Carr beschouwt al deze fenomenen die nu nog vaak als ‘bovennatuurlijk’ worden beschouwd als wel degelijk écht bestaande fenomenen, en een aspect van de natuur dat we nog niet begrijpen, zoals elektriciteit dat was in de middeleeuwen. Hij pleit voor een onbevooroordeeld onderzoek om data te verzamelen en een begin te maken met een theoretisch kader waarbinnen deze fenomenen kunnen geduid worden.
Bernard Carr is één van de wetenschappers die niet meer gelooft in het model waarin ons bewustzijn wordt geproduceerd in de hersenen. (Zie de mijmering van vorige week ‘Vijf Sigma (je gaat het niet geloven)'.
Hij is -met een groeiend aantal andere wetenschappers die zich bezighouden met het fenomeen bewustzijn- van mening dat bewustzijn eerder ‘opgepikt’, gefilterd en vertaald wordt door onze hersenen. Bewustzijn behoort in deze visie mogelijk tot één van de hogere dimensies waarvan veel theorieën in de fysica vandaag het bestaan waarschijnlijk achten, zoals in string theory, waarbinnen er, afhankelijk van de variant van de theorie, met niet minder dan elf tot zesentwintig dimensies wordt gewerkt.
Bernard Carr veronderstelt dat bewustzijn behoort tot één van die ‘hogere dimensies’ waar onze ‘vierdimensionale wereld’ doorheen beweegt. En een model waarin ons individuele bewustzijn een soort afsplitsing is van een groter veld in een andere dimensie, zou de PSI fenomenen kunnen verklaren op een manier die het hele veld van PSI fenomenen verbindt met de ‘mainstream’ wetenschap.
En op deze manier wil Bernard Carr ook meewerken aan een toenadering tussen domeinen die nu door héél diep water van elkaar gescheiden worden: wetenschap, spiritualiteit en religie. Wat veel van de intuïties die steeds opnieuw opduiken in wat we ‘spiritualiteit’ noemen, en veel van de overlevering van de grote godsdiensten en wereldbeschouwingen van Oost en West, vertonen veel overeenkomsten met bepaalde inzichten in de nieuwste wetenschap omtrent de aard van de werkelijkheid en de aard van ons bewustzijn.
Zoals Einstein, die gelovig was, het stelde:
“Maar wetenschap kan alleen gecreëerd worden door diegenen die heel sterk doordrongen zijn van het streven naar waarheid en begrip. Deze bron van gevoel komt echter voort uit de sfeer van religie. Hiertoe behoort ook het geloof in de mogelijkheid dat de regels die gelden voor de wereld van het bestaan rationeel zijn, dat wil zeggen, begrijpelijk voor de rede. Ik kan me geen echte wetenschapper voorstellen zonder dat diepe geloof. De situatie kan worden uitgedrukt door een beeld: wetenschap zonder religie is lam, religie zonder wetenschap is blind.”
Kunnen zaken die nu tot het domein van religie of spirituele wereldbeschouwing horen, ook weer onderwerp worden van een wetenschappelijke benadering? Kunnen deze kennisgebieden, die ooit één waren en samen met kunst een soort drie-eenheid vormden, elkaar terug gaan vinden? Kunnen de herkenning van het sacrale en het onderzoek aan de hand van de wetenschappelijke methode elkaar weer gaan versterken en inspireren, zoals vroeger voor de meeste wetenschappers het geval was? (Heel veel van de meest vooraanstaande wetenschappers en van de grondleggers van de moderne wetenschap, waren gelovig).
Kunnen we het starre dogmatisme van het hedendaagse instituut wetenschap achter ons laten, dit starre dogmatisme dat alle kenmerken van een strak religieuze orde (in de slechte betekenis van het woord) heeft aangenomen, met taboe’s en geboden en verboden en een hedendaagse vorm van ‘excommunicatie’?
Bernard Carr is een van de wetenschappers die gelooft dat dit mogelijk en noodzakelijk is. Veel andere wetenschappers en instituten verkennen dit pad ook, zoals de Essentia Foundation, het László Institute for New Paradigm Research, het platform 'Infinite Potential', opgericht om de ideeën van kwantumfysicus David Bohm te verspreiden, de organisatie ’Science And Nonduality’ of het 'Center For Quantum Activism', opgericht door kwantumfysicus Amit Goswami.
Al deze organisaties zullen nog aan bod komen in de blog en het project, aangezien deze toenadering tussen de inzichten van de wetenschap en de oeroude intuïties van de mens een noodzakelijke stap zullen zijn naar een nieuw wereldbeeld, wat op zijn beurt noodzakelijk zal zijn om tot een andere relatie te komen tussen onszelf en ons biotoop, wat de essentie is van ‘ecologie’.
Bernard Carr praat in dit interview veel over zijn opvattingen over wat wetenschap zou kunnen zijn, een open en onbevooroordeelde kijk op de wereld waarin geen onderwerp of theorie taboe hoeft te zijn - en veel aspecten van het onderzoek naar het fenomeen ‘bewustzijn’ zijn nog taboe vandaag de dag, zoals Dean Radin uitlegde in één van de videos in de mijmering van vorige week. Dat is één van de belangrijkste aspecten van dit interview voor mij: Bernard Carr houdt een prachtig pleidooi voor echte openheid in de wetenschap, een openheid die al lang geleden is verloren gegaan in een dogmatisch verdedigen van een louter mechanistisch wereldbeeld dat geenszins is gebaseerd op de wetenschappelijke methode.
Maar ik ga mijn introductie hierbij afronden, en jullie uitnodigen om te kijken en te luisteren naar dit interview. Het is een bijzondere gedachtenwisseling met een bijzonder wetenschapper en denker, een beminnelijk man, een echte Britse gentleman, bescheiden en zachtaardig, maar met een scherpe geest en een onbevreesde nieuwsgierigheid naar de grote vragen die de mens als bezighouden sinds we bewust geworden zijn: wie zijn we, van waar komen we, en waar gaan we heen?
Vragen die we opnieuw en opnieuw moeten stellen, zeker in het licht van de convergentie van ecologische en andere crisissen waar we ons middenin bevinden.
Het interview duurt zo’n twee en een half uur, maar ik vind het tot het einde de moeite waard. De lengte van een speelfilm, dus laat de vrijdagavond film op je favoriete streaming dienst eens links liggen, en ga mee in de wondere wereld die Bernard Carr schetst, een wereld waarin mogelijk niets is wat het lijkt. Alice in Wonderland, maar dan nog vreemder.
Tot zover deze mijmering, bedankt voor het lezen en kijken,
Tot de volgende aflevering,
Het ga jullie goed,
Filip
Comments