De Mijmeringen en Meditaties

​

De ‘mijmeringen’ zijn precies dat: intuïtieve en spontane teksten waarin ik mijn gedachten de vrije loop laat, en toelaat dat vrije associatie ervoor zorgt dat ‘van de ene mijmering de andere volgt’. 

Centraal in de Mijmeringen staat wel de verkenning van hoopvolle ideeën, soms erg verrassende nieuwe inzichten, en nieuwe redenen tot actie en vertrouwen in de mogelijkheid van een mooiere wereld. Ik verbind wetenschap met kunst of poëzie, ecologie met spiritualiteit, persoonlijke ervaringen met maatschappelijke evoluties. Ik volg mijn intuïtie en mijn hart, en kom daardoor soms op plaatsen die mezelf evenzeer verbazen als (mogelijk) jullie. 

 

Al mijmerend en mediterend voel ik ook de verbanden tussen alle onderwerpen die ik wil aansnijden, en de vrije associatie creëert ook ruimte voor het opkomen van ideeën die mogelijk op de achtergrond blijven als ik een vast omlijnd ‘programma’ had in die reeks mijmeringen. De intuïtieve vrijheid van het proces is belangrijk voor mij, en lijkt wel op het intuïtieve proces in het tekenen en schilderen, wat vroeger mijn manier was om in de wereld te staan en aan ‘sense-making’ te doen, oftewel proberen betekenis te vinden in de wereld en het bestaan. In de mijmeringen verken ik 

 

De laatste reeks werken in mijn leven als tekenaar/ schilder heette ‘Thinking Out Loud’ (2015-2017), een reeks waar ik nog steeds heel blij mee ben, en die inhoudelijk eigenlijk al heel dit project aankondigde. 

 

Je kan een aantal van de werken uit deze reeks, die in totaal zo’n 120 werken telde, hier bekijken op de website. 

 

En ‘thinking out loud’ , of ‘luidop denken’, lijkt wel op ‘mijmeren en mediteren’, dus je kan stellen dat ik eigenlijk hetzelfde aan het doen ben met andere middelen, en dat de ‘mijmeringen een verderzetting zijn van mijn beeldende werk met andere middelen. Ik zal in de toekomst ook nog schrijven over die inhoudelijke zoektocht in de laatste tien jaar van mijn praktijk als beeldend kunstenaar, en hoe daar de meeste thema’s die me nu bezighouden in A Biosphere Project reeds aanwezig waren als kiemen of zaadjes die geduldig aan het wachten waren op de juiste omstandigheden om te beginnen ontkiemen. 

 

‘Thinking Out Loud’, of ‘Mijmeren en Mediteren’, zijn manieren om een soort ‘stream of consciousness’ haar gang te laten gaan, zonder daar al te veel controle op te willen uitoefenen. Mijmeren is vrij associeren, uit de ene gedachte de andere laten volgen, zonder precies  vooropgezet plan. De Mijmeringen kunnen kort zijn of lang, of bestaan uit een enkel citaat of een video.

 

Veel van de dingen die ik wil communiceren, en veel van de ideeën die ik wil helpen verspreiden, gaan nogal in tegen wat algemeen aanvaard wordt vandaag de dag over de wereld, over wat we als werkelijk beschouwen, over wat we mogelijk, redelijk of wenselijk achten. Ik zal dan ook stapsgewijs te werk gaan, aangezien ik niemand snel wil overtuigen van wat dan ook. Zo werkt het niet. Ik kan met eindeloos veel wetenschappelijk bewijsmateriaal aan komen dragen, dan nog is de kans groot dat velen dat niet zullen aannemen. Onderzoek heeft uitgewezen dat eenmaal mensen een verhaal omarmd hebben, geen enkele vorm van bewijs hen zal overhalen om dat verhaal los te laten. Enkel een aantrekkelijker verhaal kan hen ertoe brengen dat te doen. Dus ik wil helpen om verhalen te verspreiden die aantrekkelijker zijn dan het verhaal waar we nu collectief in leven - iets wat eigenlijk niet zo moeilijk is, want ons verhaal is nu wel een héél nihilistisch verhaal geworden, mogelijk het meest nihilistische verhaal in de geschiedenis van onze soort. Geen wonder dat het niet zo goed gaat met ons en met onze leefwereld.

 

Ik zal dat wetenschappelijk bewijsmateriaal voor andere manieren om naar de wereld te kijken ook wel degelijk aanbrengen, maar tegelijk wil ik dus verhalen weven die los van ‘bewijs’ kunnen tot leven komen als uitnodigingen om anders naar de wereld en jezelf te kijken. En ook wil ik verhalen van ànderen delen, van zieners en wijzen, mensen die al een tip van de sluier hebben opgelicht. Een beetje zoals kunst ‘werkt’: niet door rationele overtuigingskracht, maar door mysterie, verleiding, openbaring, spel, poëzie en een glimp van het grote onbekende aan de rand van ons bewustzijn. 

 

 

​

En ‘mijmeren’ is ook een persoonlijke aangelegenheid: ik wil vanuit mijn eigen perspectief, ervaring en geschiedenis delen. Ik verbind persoonlijke ervaringen met het grotere plaatje, en dat is nodig vind ik. Ik wil niet louter mentale kennis delen, want dat is niet genoeg. Er is een overdaad aan louter mentale informatie, we worden er door overstelpt kun je wel zeggen, maar het dringt niet door onze emotionele verdedigingslinies, net omdat het allemaal veel te mentaal is.  

 

Mijn intentie is om informatie te delen niet enkel op dat mentale niveau, maar ook op intuïtief en gevoelsmatig niveau, vanuit het hart zeg maar, want louter kennis is niet genoeg om ons tot actie te bewegen. Enkel liefde kan dat, vertelt mijn ervaring me. Liefde voor de wereld, voor onszelf en voor onze nakomelingen, liefde voor al wat leeft in onze biosfeer. Daarom ligt de nadruk in de ‘mijmeringen’ ook op positieve energie en nieuwe, opwindende ideeën en visies die ons kunnen helpen om van koers te veranderen, en die ons kunnen helpen om weer van onszelf te gaan houden én weer van onze wereld te gaan houden. 

 

 

 

 

 

Blog​

​

In de ‘gewone’ blog dan, kan ik bepaalde thema’s, ideeën of figuren die opduiken in de ‘mijmeringen’ verder verkennen. 

De blog is mogelijk wat ‘aardser’ of dichter bij de grond. Ik deel updates over het project, beschouwingen over allerlei aspecten van de ecologische meta-crisis en maatschappelijke evoluties die daarmee verband houden, informatie over ‘technische’ aspecten van de transities waar we voor staan, zoals de energietransitie of de overgang naar regeneratieve landbouw. 

Maar de grens tussen de blog en de Mijmeringen is niet in steen gehouwen, en er kunnen overlappingen zijn. 

Indien er in de Mijmeringen een bepaalde wetenschapper, filosoof of ziener aan bod komt, kan het gebeuren dat ik die figuur meer belicht in de blog, eventueel vertrekkende van één of meerdere video’s met interviews of lezingen. 

Ook hier veel ruimte voor positieve energie en nieuwe visies, maar mogelijk ook meer ‘luiden van de alarmklok’, want dat blijft ook nodig. Zoals ik vertelde in deze mijmering, lijkt onze samenleving steeds meer te flippen tussen ongegrond optimisme en ongegrond fatalisme. ‘Het komt in elk geval wel goed’ of ‘we zijn in elk geval gedoemd’.  

 

Veel van de informatie over hoe fout het gaat in onze biosfeer bereikt de media nog niet of onvoldoende. En daarom blijft het moeilijk om mensen bewust te maken van de noodzaak aan een héél verregaande transformatie van zowat alle aspecten van onze mondiale ‘beschaving’ (een woord dat ik steeds tussen aanhalingstekens plaats omdat ik met sociaal filosoof Daniel Schmachtenberger van mening ben dat we het stadium van ‘beschaving’ nog niet echt bereikt hebben). Maar tegelijk met die bewustwording, blijft het nodig om ook de redenen te verduidelijken waarom die ecologische rampspoed nog niet betekent dat alles verloren is, en waarom er nog een weg is naar een mooiere wereld, hoe veraf die wereld nu ook lijkt. 

​

 

Er zullen veel verbanden zijn tussen wat ik in de ‘mijmeringen’ vertel en wat er in de ‘gewone’ blog aan bod komt. 

 

Ik heb in het scroll-menu van de blog een onderverdeling in hoofdstukken gemaakt, die het mogelijk maakt om aan de hand van enkele overkoepelende thema’s te navigeren doorheen vroegere blogposts , mijmeringen en essays. 

 

 

 

Deze hoofdstukken zijn:

 

‘Hoop’

 

‘Oude wijsheid en nieuwe verhalen’

 

‘De wetenschap en het nieuwe paradigma’

 

‘Wij en de transitie’

 

‘Zieners en wijzen’

 

‘Favorieten’

​

​

​

​​​

​​

‘Hoop’ spreekt voor zich: De posts in deze categorie verkennen de vraag: is er nog hoop? Wat is 'hoop' eigenlijk? En vooral: welk verschil kan één persoon maken? Waarom zou het zinvol zijn om ook maar iets te doen?

 

 

 

‘Oude wijsheid en nieuwe verhalen’: De blog posts in deze reeks hebben alle te maken met de manier waarop de oudste intuïties van de mens terug opdoemen in nieuwe verhalen, zoals wetenschap, ecologie, activisme, economie, landbouw, geneeskunde, kosmologie en systeemtheorie. De mensheid komt thuis in wat ze altijd al geweten heeft.  

 

 

 

‘De wetenschap en het nieuwe paradigma’: Deze reeks posts verkennen nieuwe (en niet zo nieuwe maar nog onbekende) ontwikkelingen in de wetenschap die wijzen in de richting van een heel ander verhaal over de wereld dan datgene waar we vertrouwd mee zijn. Sommige van die nieuwe visies zijn bijzonder verbazend, en kunnen leiden tot een nieuw paradigma, een nieuw wereldbeeld. En dat zullen we nodig hebben om de grote transities die nodig zijn aan te gaan. Meer nog, die transities worden bijna vanzelfsprekend vanuit een nieuw paradigma. Het verkennen van deze ideeën vraagt om openheid, en de bereidheid om wat je dacht te weten over de wereld en jezelf in vraag te stellen.

 

 

 

‘Wij en de transitie’: In deze feed worden posts weergegeven die op één of andere manier verband houden met de vraag hoe wij ons persoonlijk verhouden tot de ingrijpende transities die gaan komen. Transities in onze economie, in onze manier van denken over 'welvaart', werken, vrije tijd en reizen, voeding, gezondheid, emotionele gezondheid in tijden van crisis, wonen, energie, enzovoort. 

 

De convergentie van crisissen nodigt vaak uit tot twee verschillende reacties: nummer 1: “het is te overweldigend en we kunnen er niets aan veranderen en ik al zeker niet - de overheid moet het allemaal oplossen”; 

 

of nummer 2: “het gewicht van de wereld rust op mijn schouders en ik moet in mijn persoonlijk leven en gedrag de perfectie nastreven” - wat dan vaak ook weer leidt tot een weerstand en dissociatie, of moedeloosheid en apathie. 

 

In deze posts zullen perspectieven aan bod komen die de tussenweg verkennen. Jazeker, er is een massale systeemverandering nodig, maar elk van ons kan deel uitmaken van de verandering, op meer manieren dan je mogelijk beseft op dit moment.

 

 

 

‘Zieners en wijzen’: In deze feed worden posts weergegeven die verder ingaan op de gedachten en zienswijzen van mensen die in de blog en de mijmeringen aan bod komen, en wiens leven en werk een grote invloed heeft gehad op mij en op de ideeën die ik wil helpen verspreiden. Het zijn 'zieners', mensen die méér waren of zijn dan 'slim' of 'geleerd', maar die inzicht en wijsheid in de praktijk brachten en die ideeën hebben ontwikkeld die ons kunnen helpen om onze weg uit het doolhof te vinden en een mooiere wereld te creëren.

 

 

 

‘Favorieten’ spreekt voor zich: in deze feed verzamel ik alle posts, mijmeringen en essays die me om één of andere reden nauw aan het hart liggen, of die ik het meest relevant vind voor wat ik wil vertellen.

​

 

In elk van deze categorieën zul je dus zowel ‘mijmeringen’ als blogposts en essays terugvinden. Vele posts zullen in meerdere van deze categorieën terugkeren, aangezien er nogal wat overlappingen zijn.

​

Nog even vermelden dat de Engelse versies van de blogposts nu ook te lezen zijn op Substack.

 

 

 

 

 

Essays​

​

De ‘essays’ zijn langere verkenningen van een idee of thema. Lang kan van alles betekenen: de meeste essays die ik tot nu toe heb geschreven telden rond de 4000 woorden, maar enkele steken daar bovenuit met tot nu toe de recordhouder van 16.000 woorden, ‘Laten we niet meer praten over de klimaatcrisis (deel twee)’ 

 

De essays en langere blog posts (meer dan 2000 woorden) zullen zoveel als mogelijk van audio versies voorzien zijn. De audio versies zijn voorgelezen door mezelf. 

​

Eigenlijk is de term 'essay' voor de meeste van deze teksten niet de beste. Daarvoor zijn de meeste wat te ongestructureerd en intuïtief tot stand gekomen. Maar ik weet voorlopig geen betere term, dus ik doe het hiermee. 

 

De frequentie van de essays is iets wat ik niet kan voorzien. Het schrijfproces verloopt erg intuïtief voor mij, en het is al gebeurd dat ik begon aan wat ik dacht dat een korte blogpost ging worden, maar dan uitliep tot een lang essay. Naarmate de praktische omstandigheden in mijn leven evolueren, is het mogelijk dat mijn output van essays aanzienlijk zal toenemen, maar het omgekeerde zou evengoed waar kunnen zijn: misschien kom ik erachter dat de kortere posts en mijmeringen een betere vorm zijn voor mijn proces. Ik laat het open en volg wat zich aandient, niet enkel in de 'mijmeringen' maar ook in de blog en de essays. 

 

Het is echt zoals bij het schilderen: soms heb je periodes dat je vooral tekent of werkt op klein formaat, en dan opeens dient zich de noodzaak aan om op groter formaat te gaan werken: tijd om doeken op te spannen en de grotere verfpotten boven te halen. 

 

De essays zijn meer als de grotere schilderijen. Een manier om een breder panorama te verbeelden en dieper in te gaan op wat er in de blog en de mijmeringen opkomt.

 

Schrijven is ook een métier zoals een ander, en daar leer ik nog elke dag over, een proces dat ook nooit zal ophouden vermoed ik. Het is ook spannend, veranderen van métier na dertig jaar, maar zoiets houdt een mens ook jong nietwaar. 

 

Het is overigens niet het enige métier in mijn nieuwe onderneming, ook de fotografie zal een rol blijven spelen. Maar met fotografie was ik altijd al meer vertrouwd dan met schrijven, en dat voelt dus ook aan als meer vertrouwd terrein.

​

Op dit ogenblik (oktober 2024) zet ik de eerste stappen naar het schrijven van een boek. Hoe dat project de frequentie van de essays zal beïnvloeden, kan ik nu nog niet inschatten. Mogelijk zullen de essays zelfs frequenter worden, maar korter. Ik zou het fijn vinden als de voortgang van het boek een weerspeigeling vindt in essays die de thema's van het boek mee belichten 'in real time'. 

​

Wordt vervolgd!