Voor Jane - Mijmeringen en Meditaties

"Je kan niet één dag beleven zonder een impact te hebben op de wereld rondom jou. Wat jij doet maakt een verschil en jij moet beslissen wat voor verschil je wil maken.”

Jane Goodall (1934-2025)

“Eén persoon alleen kan onmogelijk een verschil maken.

Het zijn individuele inspanningen, gezamenlijk, die een merkbaar verschil maken.

Een wereld van verschil.”

Jane Goodall (1934-2025)

Korte reportage over en interview met Jane Goodall daterend van 2021.

Video van een tiental minuten waarin Jane Goodall uitlegt waarom ze vegan werd.

Beste vrienden,

De eerste twee citaten bovenaan de thuispagina van de website van A Biosphere Project zijn van twee heel bijzondere vrouwen, die elk op hun manier een ontzaglijke bijdrage hebben geleverd aan de evolutie van ons collectieve bewustzijn inzake onze relatie met ons enige thuis, moeder Aarde, onze biosfeer. 

Het eerste citaat is van Joanna Macy: “Je bent geen afzonderlijk wezen. Je behoort tot het levende lichaam van de Aarde. Je bent de Aarde, die zich bewust wordt van zichzelf.”

Het tweede citaat is van Jane Goodall: “Je kan niet één dag beleven zonder een impact te hebben op de wereld rondom jou. Wat jij doet maakt een verschil, en jij moet beslissen wat voor verschil je wil maken.”

Op 1 oktober, minder dan drie maanden nadat Joanna Macy ons heeft verlaten, is ook Jane Goodall overgegaan naar een andere wereld, op 91-jarige leeftijd. 

Ik schreef onlangs een korte blogpost ter ere van Joanna Macy, die je hier kan lezen.

Naar mijn mening is Jane Goodall in onze contreien veel meer bekend bij het brede publiek dan Joanna Macy. Ik ga jullie dan ook niet vermoeien met nog eens een uitgebreide eulogie over haar, er zijn er al genoeg verschenen de afgelopen weken. Ik vertrouw erop dat jullie bekend zijn met Jane Goodall en met haar werk. 

Laat ik enkel zeggen dat mensen als Jane Goodall en Joanna Macy voor mij een dagelijkse steun en inspiratie blijven. Beide waren zich acuut bewust van de ernst van de ecologische crisissen waarmee we ons geconfronteerd weten, maar beiden legden steeds de nadruk op hoop, daadkracht, vertrouwen, en doorzettingsvermogen, ook of vooral als de situatie bijna hopeloos lijkt. En beiden kaderden hun activisme in een bredere spirituele kijk op het leven, op wat het betekent mens te zijn, op wat ieder van ons kan betekenen in de transities die gaan komen. Beiden benadrukten ook dat hoop een werkwoord is, en dat ‘actieve hoop’ van ons allen wel degelijk een inzet en engagement vraagt. 

Bij deze wilde ik ook graag twee korte video’s met Jane Goodall delen. 

De eerste video is een kort biografisch interview door CBS daterend van vier jaar geleden, dat me beviel tussen de vele interviews die te vinden zijn op YouTube omdat het op korte tijd veel relevante informatie over haar leven brengt op een manier die ook enkele aspecten van Jane’s leven toont waar ik me nog niet van bewust was, zoals het feit dat ze geen hogere studies had gedaan toen ze met haar beroemde decennia lange studie van Chimpansees in Tanzania begon. Ze had geen graad in biologie of enig ander diploma hoger onderwijs, en was dus amateur in de beste zin van het woord, lees: iemand die zielsveel houdt van wat ze doet. De geschiedenis telt wel meer amateurs (mensen zonder een opleiding afgemaakt te hebben of zonder diploma in hun domein van activiteit) die een vakgebied voor altijd veranderen, zoals Albert Einstein, Ervin László, Pablo Picasso of Auguste Rodin. En het feit dat ze geen hogere studie had gevolgd, was voor paleoantropoloog Richard Leakey precies één van de redenen om Jane uit te kiezen om de studie in Tanzania te beginnen. Hij wilde namelijk iemand die met een 'open, onbevooroordeeelde geest' aan dat onderzoek zou beginnen. Dat raakt aan een niet onbelangrijk gegeven inzake hoe wetenschap werkt, en waarom onze wetenschappelijke instellingen vaak de openheid missen om met die 'onbevooroordeelde geest' nieuwe data te bekijken die niet stroken met wat we denken te weten over de wereld.

Ook een wat mij betreft heel leuk detail: het feit dat ze altijd (of blijkbaar toch vaak) een klein flesje whiskey bij de hand houdt waar ze af en toe een slok van neemt tijdens interviews ‘omdat whiskey de stembanden zo goed smeert’. Kijk, zoiets maakt van een icoon weer een mens. En dat vind ik fijn, misschien omdat ik ook van goede whiskey houd. 

De tweede is een tien minuten durende video waarin Jane vertelt waarom ze vegan is geworden, en waarom het zo belangrijk is voor de planeet en onze toekomst dat we stoppen met het eten van vlees uit de industriële landbouw, vooral rundvlees maar bij uitbreiding liefst ook alle andere soorten vlees. 

Een boodschap die ik ook al heb gebracht in de blogpost ‘Zeer belangrijk bericht aan de bevolking’ en een boodschap die ik ook vaak zal herhalen aangezien het belang van het stoppen met het eten van vlees (en liefst ook vis uit de industriële visserij) niet genoeg kan benadrukt worden, en waarschijnlijk de meest doorslaggevende bijdrage is die ieder van ons onmiddellijk kan leveren aan het vrijwaren van onze biosfeer voor toekomstige generaties en voor alle andere levensvormen waarmee we de planeet delen. Ik zal alle argumenten nu niet op een rijtje zetten, je kan luisteren naar Jane en mijn vorige post terzake lezen of herlezen.

Voor wie een Netflix abonnement heeft, is er het interview met haar in de allereerste editie van ‘Famous Last Words’.  Dit interview is slechts enkele maanden geleden opgenomen.

Het concept van ‘Famous Last Words’ op Netflix is wel interessant: het interview wordt pas uitgezonden als de geïnterviewde overleden is. Vandaar ook de titel. 

Dat maakt dat de mensen die geïnterviewd worden misschien wat opener zullen praten over sommige dingen dan in andere interviews: ze zullen er immers niet meer zijn om eventuele negatieve reacties te moeten incasseren. Zo praat Jane Goodall onder andere heel open over haar geloof dat het bewustzijn de dood overleeft en reïncarneert, en vertelt ze hoe ze bezocht werd door haar overleden tweede echtgenoot. 

En ook de voornoemde whiskey was van de partij, en ook nu vertelde ze met een guitige blik waarom ze zo graag die whiskey bij de hand heeft tijdens interviews. 

Op het einde van ‘Famous Last Words’ kan elke geïnterviewde ook een boodschap richten tot het publiek, in de wetenschap dat deze boodschap dat publiek dus pas zal bereiken nadat hij of zij overleden is.

Deze ‘laatste woorden’ van Jane Goodall waren indrukwekkend en pakkend, kun je wel zeggen. 

Geniet van de wijze woorden van Jane Goodall, en laat je inspireren door haar boodschap, die ze letterlijk tot-ter-dood heeft verspreid (ze werkte stevig door en gaf nog interviews tot het einde, het allerlaatste nog een week voor haar overlijden): “You cannot get through a single day without having an impact on the world around you. What you do makes a difference and you have to decide what kind of a difference you want to make.”

Laat er nog vele Jane’s en Joanna’s opstaan om het werk verder te zetten, en laten we allemaal ons nog veel meer bewust worden van onze kracht en onze impact.

Bedankt voor het lezen en kijken, en tot de volgende aflevering,

Het ga jullie goed, 

Filip

---